AMERIKAANSE VOGELKERS wordt gezien als een invasieve plantensoort in het Europese eco-systeem. En om die reden wordt deze boom tegenwoordig soms besterden.
In wat nattere bosgebieden heeft deze van elders ingevoerde en hier aangeplante soort zijn Europese tegenhanger de Europese Vogelkers vaak verdrongen. Van beide planten wordt gezegd dat ze giftig zijn en inderdaad bevatten de bladeren en pitten blauwzuur-glykosiden. Alleen de pitten van gewone kersen zijn net zo giftig, evenals bittere amandelen uit dezelfde familie. Het vruchtvlees is net als bij gewone kersen zeer goed te verwerken tot gelei, siroop en wijn. Trouwens ook de bloemen zijn licht giftig, maar smaken best lekker. Alleen moet men er niet te veel van gebruiken , want ze bevatten ook hetzelfde blauwzuur-glykosiden. Wat wel logisch is want ze ruiken ernaar, namelijk naar bittere amandelen.
De voor hier verkeerde vogelkers:
De Amerikaanse Vogelkers ( Prunus Serotina) kan uitgroeien tot redelijk hoge bomen tot wel 20 meter. Toch blijft de plant meestal meer struikachtig. Het bloeit wit in mei – begin juni.
De kleine vruchten van de Amerikaanse vogelkers zijn in augustus- begin september rijp en hangen in trossen. Alleen rijp smaken ze lekker, zelfs rauw, maar wel wat bitter. Als dorstlesser functioneren ze prima. Vogels zijn dol op de kersen en dat is mede een reden waarom de plant zich zo snel kan uitbreiden. Dat komt ook omdat ze zo goed kiemen. Dit in tegenstelling tot de Europese vogelkers.
VOOR BESSEN VAN DE AMERIKAANSE VOGELKERS – PLUK ALLES WAAR MEN BIJ KAN! Voor vogels en andere dieren hoeft men geen bessen van deze vogelkers-soort achter te laten, want dan verspreid deze plant zich nog sneller. En er zijn wel genoeg andere eetbare zaken in het bos voor deze dieren.
Onze eigen Europese Vogelkers:
De Europese vogelkers (Prunus Padus) hoort net als de Amerikaanse naamgenoot bij de familie van de Rozen. De Europese groeit minder hard als de Amerikaanse en wordt maar 15 meter hoog, ma. Daarom is het veel vaker een hoog uitgroeiende struik. Ook deze bloeit wit maar vaak eerder in het jaar in april en mei. De bloemen hangen in trossen van wel 15 cm. lang. Gelijk met de bloesem komt het blad te voorschijn. De vruchten zijn ook eerder rijp, al in juli tot augustus. Ze zijn zo groot als erwten en glanzend zwart.
Pas op: weet wel dat je een boom van een van de vogelkerssoorten hebt, want de vruchten zijn verwisselbaar met andere onaangename soorten, die in dezelfde tijd afrijpen. Vooral door de bloemen kan men vogelkers in het voorjaar snel herkennen. Dus pluk de vruchten van een boom, die je al vroeger in het jaar hebt herkent.
Soms is hier en daar ( duingebieden) een andere Amerikaanse vogelkers-soort aangeplant. Deze lijkt erg op de Amerikaanse vogelkers, alleen zijn de vruchten rood. ( VIRGINISCHE VOGELKERS = Prunus Viginiania)
AANPLANT
Zowel in een grote eetbare tuin als in voedselbossen zou je hier Europese vogelkers (Prunus Radus) moeten aanplanten. Ze passen hier in bosachtige gebieden en leveren best redelijk wat bessen. Niet alleen voor ons, maar ook voor vele vogels zijn deze belangrijk gezond voedsel. Naast de noodzakelijke bestrijding van de Amerikaanse vogelkers in bosgebieden, zou de aanplant van Europese vogelkers het natuurlijk evenwicht in de natuur kunnen bevorderen. En de plant blijft een goede waardplant voor insecten en vlinders. Van nature groeit Europese vogelkers op op vochthoudende zand- en leemgrond op open terrein en langs bosranden. Als “bosplantsoen” zijn de boompjes al voor 1,36 per stuk te koop. Daarmee krijg je toch in verhouding tot andere inlandse bomen snelgroeiende struiken of heesters ,die weinig of geen onderhoud vragen en gelijk je terrein goed afbakenen.
INHOUDSSTOFFEN
Bast van Europese vogelkers: Amaygdaline, Looistoffen, hars en pruno-laurasine.
Pas op: de bladeren, de pitten en in veel mindere mate de bloemen bevatten blauwzuur, een best giftige stof. De erg bittere smaak ervan verhindert normaliter gewone, overmatige consumptie ervan.
MEDISCH
Thee van bast werd gemengd met andere plantaardige stoffen gebruikt als tonikum en onvermengd bij hoofdpijn en hartproblemen. Ook gebruikt als verdovend middel. Zeer beperkt gebruiken en zeker niet zonder medisch voorschrift.
Gebruik in de keuken:
Bloesem ( wel beperkt want deze bevat ook blauwzuur-glykosiden, maar veel minder dan het blad en de pitten van de kersen en zijn geschikt om siroop, thee, limonade, kruidenazijn en nog veel mee te maken.
Het vruchtvlees van de kersen ( dus eerst even ontpitten). Men maakt er gelei, siroop, met andere vruchten jam, wijn.
RECEPTEN:
VOGELKERSBLOESEM-SIROOP
- 3 Handen vol met bloesem
- 1 liter water
- 1 kilo suiker
- 50 gram citroenzuur
Doe de bloesem in een bak van ruim 1liter. Giet er 1 liter koud water over. En zet dit afgedekt 24 uur op kamertemperatuur weg. Dan de vloeistof zeven. In de vloeistof de citroenzuur en de suiker al roerend in een pan op een zacht vuur oplossen. De siroop vooral niet laten koken. Als de suiker helemaal opgelost is de pan van het vuur halen en in afsluitbare flessen gieten. Niet aangebroken blijft de siroop wel een jaar goed. Eenmaal aangebroken , beter snel opmaken en in de koelkast bewaren.
Met koud mineraalwater of gewoon water als limonade aanmengen. Voeg er wat ijsklontjes bij.
Ook geschikt om granita-ijs mee te maken.
VOGELKERSAZIJN
Pluk zoveel bloesem van de vogelkers om een fles mee te vullen. Giet er zoveel azijn bij dat de bloemen helemaal onder staan. Zet de fles in het raam in de zon en schud dagelijks. Na 4 tot 6 weken de inhoud door een koffiefilterzakje laten passeren (dit gaat best langzaam). Men kan dan eventueel per 100 cc 7 gram suiker al roerend er in oplossen. Dan in schone donkere flessen doen en goed afsluiten. Op een donkere , koele plek blijven ze lang goed en geurig.
De gesuikerde azijn is heel geschikt om als siroop voor een warme zomer dag te dienen. Met 4 delen water krijgt men een dorstlessende en lekkere drank.
Beide variaties zijn te gebruiken voor salades en dressings en om mosterd mee te maken. Ook voor mayonaise en warme sausen zijn ze erg geschikt.
BLOESEMZOUT
Gebruikt men verse bloesem, dan moet men deze aandrogen. Spreid ze daarom uit op uitgespannen vitrage of op een droograam ( als men die bezit of heeft gemaakt).
3 dagen in de halfschaduw op een wel geventileerde plek laten drogen. De bloesem moet nu licht knisperen.
Meng dan zout en bloesem in een vijzel en wrijf die zeer goed door elkaar ( reken zeker 10 minuten hiervoor!).
Daarna in een schoon potje doen , afsluiten , etiket erop en gebruiken.
Men kan ze zo over gerechten en salades strooien, maar nooit te lang laten meekoken.
SIROOP VAN KERSEN VAN DE VOGELKERS
Giet over de bessen in een pan heel weinig kokend water, laat de massa 10 minuten staan en wrijf alles met een houten lepel door een zeef. Op ½ liter sap voegt men 350 gram rietsuiker toe. Al verwarmend de suiker in de sap oplossen en twintig minuten laten inkoken op een zacht vuur. Warm in flessen doen en goed afsluiten. Uiteraard er een etiket op plakken.
Geschikt voor sauzen, als siroop voor drankjes met bij voorbeeld bronwater en om grof waterijs mee te maken.
VOGELKERS-LIKEUR
- ½ kilo kersen ( wel ontpitten)
- 200 gram rietsuiker
- ½ liter brandewijn o.i.d
Het ontpitten gaat voor een likeur de beste door de kersen in een pan even te verhitten en dan in een zeef met een houten lepel het vruchtvlees en het sap door de zeef drukken. Hierin al roerend de suiker oplossen. Is de suiker opgelost, de massa laten afkoelen , met de brandewijn vermengen en in een afsluitbare pot wegzetten. Wel even er op zetten, wat in de flessen zit! Het liefst wel 3 maanden koel en donker wegzetten, want dan pas smaakt deze likeur als een rode, vruchtige kruidenbitter erg lekker.
VOGELKERSGELEI of JAM
Voor deze gelei ook de vruchten met weinig kokend water overgieten. 10 minuten laten staan en daarna met een houten lepel door een zeef wrijven.
De massa in een pan doen en per ½ kilo vruchten moes er 300 tot 500 gram suiker en kook de massa ongeveer 10 minuten. Controleer dan of het voldoende geleert.
- Sommigen voegen wat pectine toe aan de vogelkersjam, andere gebruiken er geleersuiker voor.
- Luxe vogelkers jam maakt men door na het koken er 50 gram fijngehakte amandelen en een paar druppels bittere amandelessence toe te voegen en dan de jam te verpakken.
DE RIJKE NATUUR
Permalink