Meidoorn is een doornige, middelgrote heester of kleine boom. Kan wel 10 meter hoog worden, maar wordt meestal door snoeien klein gehouden. Meidoorn werd vroeger vaak als heg rond weides geplaatst.  Bladeren zijn veerspletig tot veerdelig gezaagd. Bloemen in schermvormige trossen, wit en ruiken lekker (sommigen vinden de geur te bedwelmend).Meidoorn geeft helrode vruchten,die vroeger altijd pas eind september, begin oktober rijp waren. De bessen smaken zuurzoet en zijn vaak erg melig. Voor keukengebruik moeten ze echt rijp zijn.  Men vindt meidoorn in tuinen, bossen, heggen en in vele parken. Ze houden van vochtige leemhoudende grond.

Meidoorn ( Crataugus Monogyna en Laevigata) hoort bij de rozenfamilie. Het groeit als lage boom of struik van nature in de Lage landen.

De felrode bessen kan men tegenwoordig, zeker na een hete zomer eind augustus, september al oogsten. Op de takken zitten stevige doorns, dus men moet oppassen bij het oogsten van de bessen. De een-stijlige meidoorn kan uitgroeien tot een boom van wel 10 meter. De twee-stijlige wordt minder hoog, maar toch wel 4 tot 5 meter hoog. De een-stijlige bloeit even eerder dan de twee-stijlige meidoorn.

De plant komt in heel Europa van oorsprong voor.

AANPLANT: Omdat meidoorn door snoeien in toom gehouden kan worden past het zelfs in een niet te grote tuin. In grotere tuinen en voedselbossen is meidoorn zeker op zijn plek. Het is daarbij een zeer geschikte plant om bij de grensstroken van het terrein te planten. Houdt er wel rekening mee, dat meidoorn best zeer groot kan worden.

Kleine struikjes tot ongeveer 80 cm. zijn te koop voor ongeveer 50 eurocent per stuk. Wil je een heg planten, dan heb je 5 boompjes voor 1 meter heg nodig.  Een solitaire grotere meidoorn van ongeveer 2 meter mag rond 20 euro kosten. Gebruik alleen meidoorn als heg in streken waar dat gebruikelijk is.

BACTERIEVUUR is een ziekte waarbij gevoelige planten door een bacterie kunnen worden aangetast.

Gebruik hierbij plantmateriaal van een plaatselijke kweker, die bacterievuur vrij plantgoed kan leveren. In de buurt van fruittelers met peren- of appelbomen en andere soorten die gevoelig voor bacterievuur zijn, moet je een meidoornheg zeker elke winter goed klein snoeien. Zo zal daarin geen bacterievuur kunnen komen. In bepaalde streken mag men soms zelfs in de buurt van appel- en perenbomen geen meidoorn en andere bacterievuur gevoelige soorten aanplanten. Al is het inzicht hierover in de loop van de tijd best aan het veranderen. 

GEBRUIK HOUT: Het gedroogde, zware, harde hout wordt traditioneel gebruikt voor handvaten, kleine voorwerpen zoals pollepels voor in de keuken

INHOUDSSTOFFEN

Blad met bloemen: 1,8 % Flavanoiden, Flavonol- en Flavon-glykoside, oligomere Procyanides (circa 2,4%), verder wat Phenolcarbonzuur-derivaten en Tripenteenzuur waaronder Crataegolzuur en Ursolzuur.

De vrucht bevat 0.45% Tripenteenzuur, 3% Procyanide en Flavonglykoside en C-Glykosylflavoneen.

MEDISCHE  WERKING – Meidoorn bevat in de bladeren, bloesem en vruchten stoffen, waarvan de medische werking vastgesteld is.  Het bevordert de doorbloeding en sterkt het organisme. Het wordt ingezet bij hoge bloeddruk, hartritmestoringen, angst en depressie. Daarvoor werd vroeger zowel bloemen, als blad en vruchten gedroogd om er (medische) kruidenthee mee te zetten.

GEBRUIK in de KEUKEN

De jonge blaadjes (voor de bloei) zijn een van de eerste vroege wilde groente in het prille voorjaar. Zowel rauw, als gekookt gebruikt. De bloemen worden gebruikt als versiering bij sla. De bessen kunnen zowel rauw als gekookt worden gegeten. Zowel jong blad, bloem als bes (vaak ontpit) worden gedroogd.

Verse bessen worden gebruikt om jam en siroop mee te maken. En er wordt wijn en likeur van gemaakt.

 

De smaak van meidoorn is vrij specifiek: de bloemen zijn geurig, maar niet iedereen vindt de geur lekker. De bes is smaakvol, vrij zoet maar niet erg sappig (eerder melig).

PERIODE VAN OOGSTEN: Blad voor de bloei: maart, begin april.  Jongblad heeft een nootachtige smaak. Vruchten alleen rijp september/ oktober.

Bij de bladeren en bloemknoppen van meidoorn, moet je gerechten waar je dit in gebruikt nooit op smaak maken met een sterke of uitgesproken kruiden en specerijen. De combinatie werkt vaak vreemd en het gerecht is dan niet echt smakelijk. Knoflook, daslook en bieslook en andere lookachtige passen, net als rode biet wel erg goed bij meidoornblad.

Meidoorn past erg goed in een salade als kruid bij rode biet, gebruik dan geen andere kruiden.

SIMPELE MEIDOORN-BIETENSALADE:

• 1 kopje meidoornblad en knop
• 1 rode biet (gekookt in blokjes)
• 3 theelepels olijfolie
• 1 theelepel appelazijn
• Zout en peper

Was het blad en de knoppen van de meidoorn. Haal de houtige steeltjes eraf, .Snij of knip het fijn. Meng met de blokjes of schijfjes gekookte biet. Dan niet te veel olie en azijn erbij. Op smaak met peper en zout.

Zelf vinden wij een uitgebreide salade van haring met biet een aardappel erg lekker, ook hier geeft een ruime handvol meidoorn toppen en blaadjes iets extra’s en maakt er iet bijzonders van.

Recept voor onder ander het koken van bieten – http://www.nederlands-dis.nl/hoofdgerecht/rode-biet/

AARDAPPELSALADE MET MEIDOORN

• 4 aardappels (vastkokend)
• Kopje meidoornblad (geplukt voor de bloei)
• Wat groentebouillon of water met zeezout
• 2 eetlepels yoghurt
• 1 theelepel zoete mosterd
• 1 eetlepel olie
• Wat citroensap
• Peper en zout
• 1 sjalot fijngesneden
• 2 blaadjes daslook of wat bieslook sprieten

Schil de aardappel, snij deze in blokjes van 4 bij 4 mm. Zet de aardappel op in groentebouillon of water met wat zout. Kook de blokjes gaar in ongeveer 12 minuten. Maak intussen een dressing van alle ingrediënten. Giet de aardappels af en meng ze nog heet door de dressing. Laat de aardappelsalade rustig afkoelen en de smakken doortrekken. Heerlijk als lunch.

Recept voor basis groentebouillon – http://www.nederlands-dis.nl/soep/basisgroente-bouiilon/

MEIDOORN EN HARING

Haringsla was bij ons thuis een traditioneel gerecht. Haring zelf is een vette vis die rijk is aan goede vetzuren. Vers gekochte haring kan slechts kort, maximaal een dag, in de koelkast bewaard worden.

De meest traditionele haring in Nederland en een echte Nederlandse lekkernij is Maatjesharing of Hollandse Nieuwe. Daarnaast wordt haring op zeer veel verschillende manier gegeten, zout of zuur ingelegd, gebakken, gerookt maar ook bij voorbeeld als rolmops.

HARINGSALADE VOLGENS RECEPT UIT MIJN FAMILIE voor het voorjaar

Voor deze haringsla werden zoute of gemarineerde haringen (zoute haringen, die bij ons werden gefileerd en met veel kruiden en uienringen in een Keulse pot onder een azijnoplossing langer houdbaarder werden gemaakt) gebruikt.

• 6 grote gekookte aardappels
• 1 ui (gesnipperd)
• Een paar zure augurkjes
• 6 kappertjes
• 2 gekookte bieten in dobbelsteentjes
• 1 zoetzure appel
• Olie en azijn
• 1 hardgekookt ei (in plakjes)
• Het hart (binnenste) van een krop sla
• Suiker, peper en zout
• 4 zoute of gemarineerde haringen in kleine reepjes
• Ruime handvol meidoornblad en toppen
• Sla losscheuren, wassen en verdelen over een slakom.

Meng apart de aardappel in kleine blokjes, de biet, de ui, de appel in fijne blikjes, de augurkjes in dunne plakjes, de kappertjes door elkaar. Dan de dressing van1 eetlepel olie en 1 theelepel azijn erbij. Naar smaak eventueel wat suiker, peper en zout. Was de meidoornbladeren en topjes. Haal de houtige stukjes eraf en snij ze fijn, maar houdt een aantal mooie hele bladeren van de meidoorn achter. Als laatste de fijngesneden meidoorn en de plakjes ei erdoor verdelen. Over de slablaadjes leggen en garneren met de haring in kleine reepjes gesneden. Als laatste de mooie meidoorn blaadjes erover strooien.

Vers wit brood past hier echt bij.