Vaak al vroeg in het jaar in februari staat er hier en daar een kale gele struik of boom overdadig te bloeien. De kleine fragile gele bloemen staan in een pluizige scherm en verzekeren ons dat het zeker voorjaar gaat worden. In de meeste gevallen hebben we het dan over de gele kornoelje. Het is een oorspronkelijke in het oosten en zuidoosten van Nederland inheemse plant.

In landen als Rusland , Oostenrijk en de Balkan-landen wordt gele kornoelje  = Cornus Mas voor eigen gebruik vaak aangeplant. In het wild groeit de gele Kornoelje langs bosranden, in rivierbossen, op stenige hellingen en in struwelen. De bomen kunnen wel 100 jaar oud worden en kunnen wel 6 meter hoog worden.

Na de bloei verschijnende de eivormige lange , glanzend groene bladeren en beginnen zich uit de bloemen  de eerst groene vruchten te ontwikkelen. Ze groeien door totdat ze in de herfst glanzend rode kersgrote vruchten zijn geworden.

Ze rijpen onregelmatig af en zijn eigenlijk pas rijp als ze van de boom of struik vallen. De bloemen bloeien op oud hout, zodat men de gele kornoelje eigenlijk om vruchten te krijgen en in het voorjaar van de bloemen te kunnen genieten ze niet te sterk moet snoeien. Ze kunnen wel door zomerstekken vermeerderd worden, stekken geknipt in de winter lopen veel minder vaak goed uit. Kornoelje kan als heg geplant worden ( afstand van 1 meter) en geeft snel een gesloten afscheiding, die ook nog mooi bloeit en binnen een paar jaar vruchten draagt. Een ideale plant voor een eetbare tuin en natuurlijk voor voedselbossen. Op kalkhoudende grond doet de plant het erg goed.

De hier niet inheemse Canadese kornoelje groeit laag en draagt vele ook eetbare rode vruchten.

Maar de hier veel voorkomende en ook vaak aangeplante rode kornoelje met rode takken en zwarte bessen moet je niet eten, want die zijn misschien wel giftig, maar zeker oneetbaar. Toch zul je ze nooit met elkaar verwisselen.

AANPLANTEN

Gele kornoelje kan je als kleine struik gewoon planten. Struikjes in pot tot 80 cm. hoog kosten rond de 3 euro. Het groeit het best op kalkhoudende grond. Kan goed tegen droogte.

Heb je al een gele kornoelje, dan kan je deze in de zomer stekken. Laat gewoon een mooie afgeknipte tak in wat water wortel vormen en plant ze dan. In de winter lopen stekken meestal niet goed uit. Maar in een zachte winter vaak wel.

INHOUDSSTOFFEN en Medisch gebruik

De vruchten bevatten anthocyan-glykoside, invertsuiker en Vitamine C.

• anthocyan-glykoside is de kleurstof in veel vruchten en groente. Werd vroeger puur als indicatorvloeistof gebruikt of zuur of basisch vast te stellen ( rood zuur, basisch blauw, groen en geel) .
• Al heel lang werd de moes van de vruchten om medische redenen gegeten. Deze bevat veel vitamine C en ongeveer 15 % suiker.In gezet bij darm-catarre en koorts.

GEBRUIK IN DE KEUKEN

Ook zo rauw gegeten zijn ze lekker en in vele landen wordt er sterke drank mee gemaakt. Natuurlijk een potje kornoelje jam is al bijzonder, maar ook nog erg lekker.

RECEPTEN:

KORNOELJE-OLIJVEN

• ½ kilo onrijpe ( groene of net rood kleurende ) kornoelje-vruchten
• 225 gram zee zout
• ½ liter water
• 1 kruidnagel, 1 blaadje laurier, 2 takjes tijm

Het water met zout en kruiden tot koken brengen. Af laten koelen. Kornoelje-vruchten schoonmaken en wassen. In een weckpot stoppen en bedekken met het afgekoelde pekelwater.

Potten sluiten en het liefst een half jaar in de kelder. Afgieten en helemaal in een zeef laten drogen ( een nacht over). De weckpot wassen en drogen en de vruchten er weer in doen en overgieten met maagdelijke olijfolie. Men kan eventueel nu knoflook en een Spaans pepertje door de olie mengen.

• In sommige oude recepten voegde men gekneusde lange peper toe.

 

KORNOELJE-BONBONS of SNOEPJES

• ½ kilo rijpe bessen van de gele kornoelje
• 600 gram rietsuiker
• 1 theelepel water
• 250 gram schaafsel van bittere chocolade

Ontpit de bessen door ze doormidden te snijden. Breng de ontpitte bessen met de  suiker en het beetje water in een pan met een dikke bodem langzaam aan de kook. Goed roeren en laten doorsudderen zodat het een zeer stevige massa wordt. Als het heel hard is geworden de massa op ingevet bakpapier verdelen en vlak strijken ( met een natte metalen spatel gaat dat prima).Helemaal koud en hard laten worden. De massa in kleine blokjes snijden.

Dit door de chocoladeschaafsel rollen.

Houdt men niet van chocolade kan men de blokjes ook door fijn gemalen suiker of poedersuiker eventueel gemengd met wat vanillesuiker of kaneel rollen.

RIJPE KORNOELJEVRUCHTEN OP SUIKERSTROOP

Gebruik hiervoor grote, stevige, maar rijpe vruchten

Op 100 gram vruchten heb je 100 gram rietsuiker nodig

Maak de vruchten schoon en overgiet ze royaal met kokend water.

De suiker met een ½ theelepel water per 100 gram suiker zachtjes aan de kook brengen, tot de suiker net begint draden te trekken.

Meng er dan de bessen door en laat ze samen 15 minuten op een laag vuur sudderen. De vruchten met een schuimspaan uit de siroop halen. De siroop vervolgens verder inkoken en als het weer begint draden te trekken over de vruchten uitgieten en een dag afgedekt laten staan.

De volgende dag weer de vruchten met de schuimspaan eruit halen en de siroop weer inkoken.

Over de vruchten gieten en weer een dag afgedekt wegzetten.

De volgende dag weer de siroop apart inkoken en dan over de vruchten gieten. Helemaal laten afkoelen en dan zorgvuldig afsluiten.

Te gebruiken voor alle gerechten zoals men amarena-kersen gebruikt.

 

De jam is overheerlijk.

KORNOELJE-JAM

Kornoelje bevat weinig pectine, dus moet je of appels samen met de bessen of bijvoorbeeld inmaaksuiker waar pectine inzit gebruiken.

Maak de kornoelje-bessen schoon, was ze en zet ze op met een bodempje water.

Na 50 minuten koken zit het vruchtvlees los van de pitten. Passeer en wrijf met een pollepel of de bolle kant van een kleine soeplepel alle achtergebleven vruchtvlees ook door de zeef.

Meng suiker door de puree. Op oorspronkelijk 1 kilo bessen met pit, heeft men ongeveer 400 gram suiker nodig en verder 2 kleine appeltjes in kleine stukjes gesneden, was geraspte verse gember en 15 gram pectine. Gebruikt men geen pectine dan kan men beter 4 appeltjes vooraf met wat citroensap en weinig water zeker na aan de kook gebracht te hebben een half uur laten doorsudderen en dat bij de pulp van de kornoelje-bessen voegen.

De massa aan de kook brengen, 5 minuten laten koken en dan van het vuur af in potjes doen.