BOOM-SAP

Er is een al zeer oude traditie om van bomen sap af te tappen.

En van oudsher moet men dat altijd doen op een dergelijke manier, dat de boom er geen schade van ondervindt. Van het sap werd bier, wijn en azijn gemaakt. In de Lage Landen kan je lindebomen op dezelfde manier als berken aftappen en dit sap is net als berkensap erg lekker. Berken-en lindesap bestaat uit 95 % uit water, de rest zijn mineralen en suiker. Er wordt zelfs in bepaalde landen berkensiroop van het sap gekookt, maar er zijn vele liters sap nodig om wat siroop over te houden.

ANDERE BOMEN

Naast van berken en lindes kan boom-sap van esdoorn inclusief de suiker-esdoorn ( CANADA = maple syrup), lariks en walnootsoorten worden afgetapt.

Vraag wel van te voren toestemming als je op iemand anders land bomen wilt gaan aftappen. En houdt er rekening mee dat de meeste eigenaren van bomen, dit gebruik eigenlijk niet kennen. En dus meestal het niet goed vinden dat je van bomen sap tapt. 

BOOMSAP

Er zijn in principe twee methodes voor het aftappen van boomsap. Doe dat in ieder geval rond begin maart, als de temperatuur boven de 8 °C komt en de bomen een groene waas van de eerste uitlopers beginnen te krijgen. Gebruik alleen grote, stevige. gezonde bomen.

De TAKKEN van de BOOM aftappen.

Deze methode is eigenlijk ook de meest eenvoudige. Hiervoor hoef je niet in de boomstam te boren. Het enige wat je moet doen is bij elke boom één tak schuin afsnijden met een snoeischaar. Kies daarvoor een afhangende tak, maar het hoeft geen dikke tak te zijn. Al snel merkt men of uit die wond sap komt gedruppeld. Hang aan die tak een fles (maak ze vast met wat touw) en zorg er voor dat de tak met de fles wat naar beneden gebogen hangt. Dat gaat meestal van zelf. Met een beetje geluk kan je zo elke dag of om de twee dagen een volle fles berkensap oogsten. Stop  bij een stevige boom bij 5 liter. Bij jongere bomen bij 2 liter. Je moet altijd al stoppen als het sap wit van kleur wordt. Omdat je maar één, vrij kleine, wond maakt in de boom, hoef je niet bang te zijn dat de boom het niet overleeft, als je maar niet te veel aftapt. Deze werkwijze is wel langzaam maar wel veiliger voor de boom en dus zeker als je de eerste keer boomsap aftapt aan te raden.

EEN BOOM AFTAPPEN door een gat te boren in de bast.

Doe dit alleen er bomen van een redelijke omvang beschikbaar zijn en je al ervaring met de takmethode hebt opgedaan.

Dit is wel de bekendste en commercieel vaakst gebruikte methode. Nu boor je een gat in de stam van een stevige boom. Dan van je met behulp van een goede kurk en een slang vang je het sap eruit op.

Boor het gat net zo breed als de maat van de plastic slang die je wilt gaan gebruiken. Bij een relatief grote boom boort men gemiddeld 5 tot 10 cm diep in de stam. Doe dit minimaal ongeveer 45 centimeter vanaf de grond. Het sap komt dus rechtstreeks uit de stam. Dit heeft voornamelijk als nadeel dat je kans maakt de boom te doden door te veel sap af te tappen. Er wordt gezegd dat 10 tot 15 liter een stevige boom normaal wel  kan missen, maar volgens mij moet je dus eigenlijk nooit meer dan 5 liter per jaar per boom aftappen.

Na het aftappen moet je wel het gat goed afsluiten met een kurk of goed passende houten tap. Anders bloedt de boom zeker dood. Tap alleen helder sap af. Is het sap erg troebel of heeft het echt een kleur: nooit aftappen. Naar alle waarschijnlijkheid is de boom ziek.

Van afgetapt sap kan men wijn maken.

Kook het sap kort nadat men het heeft afgetapt. Want boomsap is niet echt lang houdbaar.

BOOMSAP-WIJN

• 5 liter sap
• 1,2 kilo rietsuiker
• 200 gram rozijnen
• het sap en geraspte schil van twee citroenen ( wel onbehandelde citroen gebruiken)
• wijngist
• gistvoedingszout

Voeg aan het kokende sap de suiker toe en roer alles totdat het volledig is opgenomen. Was de rozijnen, hak ze grof en doe ze in een gistingsbak of emmer. Giet het kokende sap over de rozijnen en laat het vervolgens tot kamertemperatuur afkoelen. Voeg dan het citroensap en de gist erbij. Laat het mengsel zeker 3 tot 4 dagen op kamertemperatuur gisten. Dek de emmer wel af met een doek. Roer twee keer per dag door het gistende mengsel.

Zeef nu de inhoud en vul er een gistingsfles mee. Sluit deze fermentatiefles af met een waterslot.

Laat alles op kamertemperatuur door gisten tot er helemaal geen fermentatie meer plaatsvindt. Giet de inhoud nu over in een schone fles en zorg daarbij dat zoveel mogelijk bezinksel in de oude fles achterblijft. Laat de inhoud afgedekt een dag of wat op een koude plek staan. Je zult zien dat veel troebele delen op de bodem van de fles terecht komen. Bottel nu de inhoud in wijnflessen en leg ze in een koele kelder om verder te rijpen. Na minimaal 1 ½ maand is de wijn drinkbaar, maar pas na een half jaar is de wijn echt lekker. Boomsap-wijn kan erg droog worden.