Papegaaienkruid = Amaranthus retroflexus is een eenjarige, eenslachtige en eenhuizige plant (maar wel een tweezaadlobbige plant) uit de Amarant-familie.

Het komt in de Lage Landen in het wild voor, maar is van oorsprong een Noord-Amerikaanse rivieroeverplant. Je vindt het langs de waterkant bij rivieren en beken, dijken, langs vooral verhoogde spoorwegen, braakliggende grond, akkers, moestuinen, weg-randen, ruigten, industrie- en haventerreinen, aan de voet van muren en tegen hekwerken groeiend. Het houdt van een iets vochtige bodem, maar doet het ook goed op droge grond en zonnige, warme plekken.

De plant kan zelfs 1.50 meter hoog worden. Uit de penwortel groeit een stevige rechtopstaande roodachtige stengel, met elliptische 15 cm lage bladeren, die aan de onder zijde behaard zijn. De plant bloeit van juli tot aan het eind van de herfst in een grote pluim met groenig witte dikke bloemen.  Komt in de natuur meer in het zuiden dan in Noord-Nederland voor.

De plant is als groente vanuit Amerika hier gehaald, maar is nooit een succes geworden. Toch deed de plant het hier in de natuur erg goed en tuinders gaan vaak een strijd met “dit onkruid” aan, die ze steeds opnieuw verliezen.

AANPLANT

Je zult zelf zaad van een in het wild groeiende papegaaienkruid moeten verzamelen, omdat het zaad van deze Surinaamse Groente hier niet te koop is. Maar moeilijk is dat niet. Je kunt de plant het beste op in de late herfst of in maart ter plekke uitzaaien. Het zaad is maar kort kiembaar, maar kiemt eigenlijk altijd prima. Zaai het wel op een voedselrijke, warme plek.

Zaad van andere vooral zaadgevende amarant-soorten wordt hier wel aangeboden.

MEDISCH

Thee gemaakt van het verse blad is samentrekkend. Het wordt gebruikt bij de behandeling van overvloedige menstruatie, bloedingen in het spijsverteringssysteem en diarree. Een infusie werd gebruikt om heesheid te behandelen.

INHOUDSSTOFFEN

Precieze analyse over de inhoudsstoffen van deze amarant-soort heb ik niet.

Er zitten in planten uit de amarantfamilie in ieder geval veel proteïnen, mineralen, saponinen, vezels, onverzadigde vetzuren, vele vitaminen uit het B-complex, vitamine A en vitamine C. Het bevat maar liefst 18 verschillende belangrijke aminozuren. En er zitten geen gluten in.

EETBAAR

De plant is als wilde groente als jonge plant best lekker. Zolang je de zachte steel met je vingers kunt afbreken kan je deze plant voor een salade verzamelen. Jong blad kan je ook kort stomen (5 minuten) en dan met een klontje boter serveren. Ouder blad kan en stoven of koken.

Ook de zaadjes kan je verzamelen en als gedroogd als graan bereiden. Vooraf de zaadjes aanroosteren vergroot de smaak en vervolgens in kokende bouillon koken, maakt de gekookte korrels minder papperig en plakkerig.

RECEPT

PAPEGAAIKRUID-GROENTE SCHOTEL

Lekker bij rijst met nierbonen of niet kapot-kokende linzen. En een salsa van tomaat, ui, knoflook en uiteraard wat verse pepertjes (de heet-heid naar eigen smaak aanpassen) en citroen of lime.

• ½ kilo blad van papegaaienkruid
• 1 of 2 ui
• ¼ kilo tomaat (roma of pruim)
• 5 knoflook-teentjes
• Stukje verse gember
• Rasp van ½ citroen of limoen (wel een onbehandelde)
• 3 eetlepels olie (olijf of raap-)
• Weinig zeezout
• 1 leuke pittige peper of als je niet zo van pit houdt ½ Spaanse peper zonder pitten

Was de bladeren en snij ze in reepjes. Maak de ui schoon en snij in ringetjes. Maak de knoflook schoon en pers uit. Rasp de gember fijn.

Bak de ui aan in de olie, voeg dan als de ui begint te kleuren het blad erbij. Doorstoven, dan de tomaat en de rest van de ingrediënten erbij. Laat alles zonder deksel op een laag pitje rustig doortrekken, zodat zich een soort groente-ragout ontstaat.

Op het laatst eventueel wat citroensap of limoensap erover uitpersen.