Twee planten uit de Postelein familie worden hier als groente geteeld. Alleen veel te weinig!
Neem nu Winterpostelein = Claytonia perfoliata (vroeger noemde men de plant vaak witte postelein).
Dit is een een of tweejarig plantje, oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika. Hier is al lang verbouwd. Omdat winterpostelein zich gemakkelijk zelf uitzaait is het hier ook in het wild te vinden. Je kunt het vinden in de zeeduinen en in het noorden en oosten van Nederland, elders komt het soms voor, maar ook vaker helemaal niet. De plant is 15-40 cm hoog en tijdens de bloei gemakkelijk te herkennen aan de schotelvormige bladeren, waar de stengel door heen lijkt te groeien. De andere blaadjes zijn schop-vormig. Winterpostelein bloeit in mei-juni, soms al eerder eind maart. De bloemen zitten in het midden van de schotelvormige bladeren. Ze zijn wit met vijf bloemblaadjes en strekken zich al groeiend steeds verder omhoog. Daarmee is de plant goed te determineren.
Foto’s van bloem met blad zijn van Klaas Dijkstra. Kijk voor heel veel informatie verder op zijn site: https://wilde-planten.nl/winterpostelein.htm
Reeds jonge planten kunnen in de herfst geoogst worden. Het blad is rauw te gebruiken als salade. Wanneer men het hart laat staan maakt de plant weer nieuwe bladeren. De oogst dient afgesloten te worden voordat de plant gaat bloeien. In Noord-Amerika werden niet alleen de blaadjes, maar ook de wortel en knolletjes door Indianen gegeten. Ook de gouddelvers aten dit plantje in de winter en zorgden zo voor voldoende vitamine C.
AANPLANT
De groente werd vroeger al in juni/juli gezaaid. Tegenwoordig is het slimmer het in augustus en nu dit jaar in september te zaaien en kan dan in november en voor de tweede keer in maart geoogst worden. Vooral in West- Europa werd en wordt deze plant nog verbouwd. Een onderlinge afstand van 10 centimeter tussen de rijen is gewenst. Winterpostelein kan ook onder glas gezaaid worden. Het is zinvol om in het voorjaar al te plannen waar je winterpostelein na een vroege teelt (van bijvoorbeeld radijs of raapstelen) kunt inzaaien.
Het plantje heeft een sterke voorkeur voor zandige gronden en zal dus in tuinen met goede grond niet snel als onkruid woekeren. Wel stelt het eisen aan de vochtigheid: het heeft behoefte aan constant vochtige grond. De plant doet het prima bij een een zuurgraad tussen 6,1 en 7,8.
ONDERBEGROEIING: Het is een ideale eetbare plant om als onderbegroeiing op wat nattere arme zandgrond te zaaien. En kan erg goed tegen periodes van droogte en zorgt er tevens voor dat de grond veel minder uitdroogt. En men dan zorgt dat een deel van je planten in bloei komt , zorgt de plant zelf voor voortplanting. En je hoeft je niet echt zorgen te maken dat het goede teeltplekken op het terrein overneemt, want op goede, rijke grond groeit het zeer matig.
Zaadteelt
Voor de teelt van zaad moet er half maart gezaaid worden. De bloei begint dan in juni tot in de herfst. De zaaddozen moeten voordat ze op de grond vallen geplukt en gedroogd worden.
MEDISCH
Het werd gebruikt bij scheurbuik en andere tekorten van Vitamine C. Verder ingezet bij reuma (omslagen met brij van de plant bij pijn) en ook benut bij oogontstekingen.
INHOUDSSTOFFEN
Het blad bevat veel Vitamine C, Magnesium, Calcium en IJzer, maar in tegenstelling tot de meeste salade-groente geen of bijna geen nitraat.
EETBAAR
Omdat winterpostelein niet vaak wordt aangeboden kan men deze plant het beste zelf zaaien. Het kan voor rauwkost als in stamppot gebruikt worden. Je kunt winterpostelein beter niet koken. Maar net als rauwe andijvie in een stamppot gebruiken. Winterpostelein heeft een eigen zure smaak. Vooral winterpostelein is ideaal om voor een salade rauw te gebruiken. Het is handig om postelein in bosjes vast te houden en in een keer voor het wassen de worteltjes eraf te snijden. De gewassen postelein wordt op het laatst eventueel in kleine stukjes gesneden.
ECHTE POSTELEIN
In de zomer wordt echte postelein soms in bosjes aangeboden. Deze echte postelein kan je beter wel gekookt verwerken, behalve in stamppot is dat niet noodzakelijk. Gewone postelein is een ideale plant zeker als je permacultuur wilt realiseren. Het kan zeer goed tussen tomaten en paprika’s, spaanse peper worden gezaaid. Zeker omdat de groeiduur erg kort is en zo de grond optimaal wordt gebruikt en bedekt blijft. Wel moet je deze groente zelf elke jaar opnieuw zaaien, buiten bij voorkeur tussen eind juni en eind augustus.
Voor meer informatie over zomerpostelein kijk op: http://www.nederlands-dis.nl/hoofdgerecht/postelein-stamppot/
RECEPT
In het kookboek van de Haagse Huishoudschool staat een recept voor
SALADE MET POSTELEIN
Postelein schoonmaken en voorzichtig wassen. De blaadjes in een kom verdelen.
Aanmaken met een dressing van olie, azijn of citroensap, suiker of honing en peper-zout. Een fijngesneden uitje of sjalot past er goed bij, net zoals wat knoflook, daslook of bieslook.
Geraspte biet of appel vult postelein goed aan, maar ook wat vers geroosterde nootjes. In plaats van appel kan men ook kiwi gebruiken, blauwe en geitenkaas smaakt hier heerlijk bij. Kortom de ideale wintersalade vol met vitamines.
