EEN WALNOOT- of OKKERNOOT-BOOM heeft ruimte nodig

DE WALNOOT- OF OKKERBOOM is een oorspronkelijke soort, die al eeuwenlang in onze streken groeit. Ook andere soorten van dezelfde geslacht (JUGLANS) leveren eetbare vruchten op. Botanisch wordt de walnoot als een steenvrucht en niet als een noot beschouwd, terwijl iedereen bij de walnoten het over noten zal hebben. De vrucht wordt omgeven door een harde, tweedelige schaal, de dop. Die vrucht zit in een groene bolster, die tijdens het rijpen zal openbarsten. Soms gebeurt dit aan de boom maar vaker op de grond.De Latijnse naam betekent letterlijk “vreemde noot” of noot van Jupiter! De soort is afkomstig uit Zuidoost-Europa. Juglans-soorten zijn vrijwel overal op de wereld te vinden. De okkernoten hier zijn vooral door de Romeinen over Europa verspreid.

BOTANISCH

De okkernoot is geen imposante boom. Toch kan hij enorm groot worden en heeft best veel ruimte nodig met zijn brede koepelvorm van zeker 20 tot 30 meter hoog. De boom kan best oud worden, er zijn bomen van 200 tot 300 jaar oud. De bladeren zijn in verhouding redelijk groot, verspreid, samengesteld en wel 30 tot 40 cm. groot. Eerst zijn de bladeren in het voorjaar bronskleurig tot helder rood, voordat ze groen worden. Dan draagt de boom draagt bruin groenachtige manlijke  katjes en rechtopstaande , kleinere groene bloemetjes in april – mei. De walnoten zijn september- oktober ( soms pas in november) rijp. Walnoten groeien zelden hoger dan 800 meter in de bergen.

De opbrengst aan noten is elk jaar anders. (Te) vroeg uitlopen in het voorjaar en ook erg natte periodes in het voorjaar hebben grote invloed op de oogst. Walnotenbomen leveren pas na 10 tot 15 jaar noten op. Uit de verse, groene noten wordt walnoten-olie geperst. De groene omhulsels van de noten bevat donker sap, dat voor houtverf gebruikt wordt. Het hout is mooi geaderd en gewild voor onder andere meubels.

AANPLANT: Door het planten van jonge bomen op ruime plekken, waar ook over 20 – 30 jaar nog voldoende zonlicht kan komen. Houdt van een rijke, diepe, kalkrijke bodem. Maar plant geen notenboom op een plek waar de wortels lang of constant in het grondwater staan. Dan gaat de walnootboom zeker dood. Een ideale groeiplaats is bijvoorbeeld een wat open plek in bosgebied. Geschikt voor zeer ruime tuinen en eetbossen met voldoende oppervlakte. Het blijft wel een investering voor lange termijn. Een goede, goed gewortelde boom van rond de 2.50 meter hoog zal rond de 25 euro gaan kosten. De boom heeft wel een jaar of drie nodig om na de aanplant goed te wortelen. Er zijn ook goed geënte variëteiten te koop.

NOTEN

Als de noten van de bomen vallen zijn ze rijp. Het is zaak de geoogste noten vervolgens snel te drogen. Als ze nog in de groene bolster zitten zet men er vaak een verfbrander op om die te drogen. Dan moet je dan om de vier tot vijf dagen herhalen. Heb je meer geduld, kan men ze ook in een net of jutezak in de buurt van een warmtebron hangen of een warme plek in de zon. De bolster wordt dan vanzelf zwart en is er dan gemakkelijk af te halen. De dop van de walnoten kan met een notenkraker of een houten hamer kapot worden geslagen. Ook door twee noten tegen elkaar aan te drukken barsten ze open.

De vliesjes moeten dan alleen nog verwijderd worden. De walnoot lijkt een beetje op de twee hersenhelften van een mens.

INHOUDSSTOFFEN

Vruchten bevatten Vitamine C en licht giftige glykoside ( maar vooral in de bolser van de vrucht). Door inwerking van drogen en lucht wordt dit gif chemisch omgezet en daarom zijn de noten eigenlijk niet giftig.

Analyse:

NOTEN – 40 tot 60 % vette olie, lipide

Uit de noten geperste olie: Tricglyceride van Linol-, Linileen-,Myristine- en Laurine-zuur

Het blad bevat 10% looistoffen, vooral ellagitannine , Naphthochinon-derivaten zoals Jugloon en Hydro-jugloonglucosiden, 3,4% flavanoiden, zoals Hyperoside en Quercitrine, maar ook Kamfelolie-glykoside en Koofiezuur-derivaten. Verder weinig etherische olie(0,01-0,03%) zoals Ascorbinezuur en Germacreen D.

MEDISCH: Het blad wordt als thee gebruikt bij Darmverstoppingen en als maagthee. Als omslagen gebruikt bij huidaandoeningen als Exceem en Acne.

GEBRUIK IN DE KEUKEN

De groene bolster worden gebruikt om likeur te maken. Uit walnoten kan door koude persing mooie notenolie worden gewonnen, die alleen geschikt is voor koud gebruik (in de salade).

Walnoten kunnen in salades, brood, gebak, gerechten met vlees en wild gebruikt worden. Om zo te knabbelen zijn ze ook erg lekker.

Men zegt dat er niets onder een walnootboom groeit , maar dat blijkt niet waar te zijn. Maar door de glykoside die walnoot bevat zijn ze minder gevoelig voor insecten en bacteriën.

RECEPTEN

In het “oude” Margriet kookboek vindt men een recept voor walnotenkoekjes.

WALNOOTKOEKJES

• 100 gram bruine suiker (rietsuiker)
• 125 gram gepelde walnoten
• 4 eetlepels water
• Halveer een gedeelte (60%) van de noten en hak de rest fijn.

Breng in een pan met een dikke bodem het water met de suiker aan de kook. Kook het in tot het een stroopje is geworden. Voeg er dan de gehakte walnoten door. Door blijven verwarmen en roeren totdat het mengsel taai begint te worden. Giet het uit op een bakblik bedekt met bakpapier. Verdeel het in kleine hoopjes op het papier. Druk in elk hoopje een halve walnoot.

Rustig laten afkoelen en los scheppen met een paletmes en dan in stukken breken.

Zelf voeg ik wat zeezout bij de suikerstroop, maakt de smaak nog uitgesprokener.