OGENTROOST    geeft troost aan ontstoken ogen en neus. Maar niet volgens de vereniging tegen de kwakzalverij.

Stijve ogentroost – Euphrasia stricta

Slanke ogentroost – Euphrasia micrantha

Rode ogentroost – Odontites vernus subsp. Serotinus

Beklierde ogentroost – Euphrasia officinalis

Meer informatie over de plant Ogentroost in veel variëteiten in de Lage Landen: https://wilde-planten.nl/beklierde%20ogentroost.htm

En nog meer soorten ervan, komen in onze streken in het wild voor. Alleen erg vaak zeer beperkt, dus nooit in het wild plukken. Het groeit bij voorkeur op kalkrijke bodem. Er bestaat onder botanici onenigheid over het juiste aantal Ogentroost-soorten, een aantal gaat zelfs zover dat ze beweren dat er meer één soort is, de E. officinalis.

Ogentroost dankt zijn naam aan de (vermeende of echte) geneeskracht (troost) bij oogziektes. Om die reden is het en wordt het nog steeds onder andere in kruidentuinen geteeld.  De gekleurde aders in de bloem leken op de aders in het menselijke oog en vroeger dacht men dat de plant daardoor oogkwalen zou kunnen genezen. Pas in de 14 eeuw wordt het gebruikt voor medische doeleinden. In de gouden eeuw vindt men hier beschrijvingen van in Medische boeken.

Beklierde of Gewone Ogentroost = Euprasia Officinalis is een eenjarige plant uit de Helmkruidfamilie. De plant heeft witte buisvormige bloemen met een gele keelvlek en paarse aderen in de boven – en onderlip, die uit drie gedeelten bestaat. De plant bloeit van mei tot diep in oktober. De bladeren staan tegenover elkaar en zijn getand. De stengel is lichtbehaard. Ogentroost wordt 10 tot 20 cm hoog. Het is eigenlijk een halfparasiet, met zijn zuigwortels onttrekt hij aan het gras in zijn omgeving de noodzakelijke zouten.

AANPLANT

Ogentroost kan men uit zaad telen. Alleen is ogentroost een plant waarbij het zaad pas na een koude periode kan kiemen. Het gemakkelijkste is om in de herfst het zaad ter plekke uit te zaaien en dan kiemt het gewoonlijk altijd prima in het voorjaar. Ogentroost blijft zich ook zelf weer uitzaaien. Groeit vooral goed op wat arme zand of veengrond.

Wil je het zelf gecontroleerd doen, gebruik dan de volgende adviezen:  De zaden van deze koudekiemer moeten eerst vocht op kunnen nemen in een warme periode (2 tot 5 weken). Daarna doorbreekt een periode van kou (tussen +5 tot -5 °C) de kiemrust. Hoe lang zo´n periode moet zijn is per soort verschillend. Temperaturen lager dan -5 °C verlengen de periode omdat dan het proces stil staat. De natuurlijke winteromstandigheden zijn meestal het meest effectief voor het doorbreken van de kiemrustperiode.

Zaad van ogentroost is in verhouding niet goedkoop: zakje zaad bij de Cruydthoeck kost 5 euro.

INHOUDSSTOFFEN

Bitterstoffen, looistoffen, etherische olie en een aromatische harsachtige stof Aucubine (= een stof met een anti-allergene werking)

MEDISCH

Gebruikt zowel uit – als inwendig bij diverse acute en chronische aandoeningen van het oog. Oogbindvliesontsteking, ooglidontsteking, strontjes. Ook ingezet bij net ontstane oogverwondingen die gepaard met roodheid en zwellingen en gezichtsstoornissen. Klierachtige oogziekten bij kinderen, oververmoeide ogen, lichtschuwheid, tranende ogen, branderige ogen, ook bij tranende ogen als gevolg van een allergische aandoening.

Het is ook een werkzaam kruid voor de slijmvliezen van de neus.

Medisch gebruik:

Het hele bloeiende kruid wordt verzameld, gedroogd of vers toegepast. Uitwendige toepassing, deppen, kompressen of oogbadjes van de thee. Aan het aftreksel kan men eventueel wat keukenzout toevoegen om het zoutgehalte gelijk te maken aan het traan – en neusvocht.

Voor een aftreksel gebruikt men 1 theelepel kruid in een kopje water. Dit laat men 1 minuut koken en vervolgens nog minimaal 5 tot 30 minuten staan. Dan zeven.

Naast bij oog en neusontstekingen, wordt ogentroost thee bij maagproblemen gedronken.

In onze keuken heeft ogentroost geen functie.