Als overblijvende plant uit de familie van de lipbloemige planten tref je dovenetel = lamium veel aan op randen langs akkers en wegen. Vaak op plekken die licht of zwaar over-bemest zijn. Hij bloeit van maart tot diep in de herfst. Tot de eerste wereldoorlog werd dovenetel in Frankrijk als groente gegeten en gewoon in de moestuin geteeld. Vooral de jonge scheuten en het jonge blad werd toen gebruikt. En de plant werd natuurlijk ook voor kruidenthee afgetrokken. Er bestaan een heleboel soorten en ondersoorten van de dovenetel. Er zijn soorten met erg mooi gevlekte bladeren. Een ideale plant voor onder- en oever-begroeiing.

Naast witte dovenetel (Lamium Album) groeit hier ook de Paarse Dovenetel. Deze heeft een enigszins ander blad.

De paarse dovenetel (Lamium Purpureum) is vooral vroeg in het voorjaar en laat in de herfst lekker om in de keuken te gebruiken.

Daarnaast groeit hier nog de Gele dovenetel (Lamium Galeobdolon), waarvan de bloemen nog zoeter zijn. In bepaalde delen van ons land groeit weer andere soorten dan elders.

Dovenetels lijken in eerste instantie op brandnetels, maar missen de brandhaartjes met mierenzuur. Daarnaast hebben dovenetels echte (zoete) lipvormige bloemen. Ze groeien op dezelfde plekken als brandnetels.

AANPLANT

Maart tot begin april is een gunstige tijd om jonge dovenetels te planten, om oude vaste planten te delen en om te zaaien. Strooi het zaad direct op de volle grond en dek het licht af met aarde. In de zomer en winter is het slim om mulching te gebruiken. Dovenetel vormen lange uitlopers, die men gemakkelijk in het voorjaar als ze net weer beginnen uit te lopen van oude planten te steken. Zaad is onder andere bij de cruydthoeck te bestellen. Ook in het najaar kan men uitlopers afsteken en elders uitplanten. Dovenetel kan hele tapijten met plantjes vormen. Goed te combineren met andere “wilde”nuttige planten als zevenblad en hondsdraf of lievevrouwebedstro.

MEDISCH

Als kruidenthee werd vooral witte dovenetel gebruikt voor ademhalingsproblemen, ter bevordering van de spijsvertering en bij blaasproblemen. Gorgelmiddel bij keel- en ademhalingsproblemen en spoelmiddel bij mondontstekingen.

INHOUDSSTOFFEN.

Iridoid-glykoside als Lamalbide, Fenolylpropanderivate zelfs gedeeltelijk omgezet tot suiker zoals Lamalboside. Verder flavonoiden, looi- en slijm-stoffen.

GEBRUIK in de KEUKEN

Naast de bloemen kan men de jonge scheuten en bladeren rauw voor een salade gebruiken, maar zijn net als zevenblad of spinazie in een soep of als groente te koken. Ook de wortels van dovenetel kunnen na goed geboend te zijn gaar gekookt worden. Ook die zijn erg lekker in een salade. De bloeiende planten worden verwerkt in pannenkoeken, gebak, maar ook voor groenteschotels en heerlijke sausen.

RECEPTEN

DOVENETEL IN DE SALADE

Zowel het blad als de bloemen kan je in een salade benutten. Variaties zijn eindeloos. Dovenetel past goed bij lichte knoflook-smaak (daslook bij voorbeeld) fijngesneden ui of sjalot, gewone sla soorten, tomaten en komkommer.

DOVENETEL-DEEGBALLETJES

1 royale eetlepel boter mengen met net zoveel broodkruim en 2 eieren. Goed kneden, zodat men er een soort dik deeg van kan maken. Meng dit met een handvol fijngehakte dovenetel bladeren, wat bonenkruid en basilicum en zout met peper. Vorm van deze massa met een theelepel grote balletjes. Kook deze gaar in een groentebouillon. Men kan ze als pasta zo met boter en geraspte kaas eten, maar zijn ook geschikt als vulling in een heldere soep.

ANDERE DOVENETELVULLING VOOR DE SOEP.

Was een kop vol dovenetel-bladeren. Droog ze goed en frituur zoals peterselie in een frituur. Laat ze afkoelen. Sla twee of drie eieren los met wat zout en peper, weinig room en bloem. Meng hier net voor het bakken van de omelet de gefrituurde blaadjes door. Smelt wat boter in een koekenpan, bak met het beslag een dunne omelet. Keer het als een kant mooi bruin is om en bak dan de andere kant snel bruin. Rol de omelet op en snij de gebakken omelet in smalle reepjes en meng die op het laatst door een heldere soep of bouillon.

Ook op een salade smaken de reepjes omelet erg lekker.

Andere recepten met dovenetel: http://www.nederlands-dis.nl/dis/soep/uit-de-natuur-of-je-tuin-dovenetel/