MELKDISTEL = Sonchus Oleraceus wordt in Duitsland Ganse-distel genoemd. Het wordt dus duidelijk ook als veevoer gebruikt. Het is een plant die al zeer lang (in de prehistorie) door mensen is gegeten. Al lang door de mens daarvoor en als veevoer geteeld. Het wordt 30 tot 80 cm hoog. Het heeft een holle, opgaande stengel en is weinig vertakt. De bladeren zijn zeer diep ingedeeld in getande segmenten. Onderste bladeren in rozet, opgaand en schuin groeiend, heldergroen tot blauwgroen van kleur. Volgende bladeren omgekeerd eirond, langgerekt, onbehaard, veerlobbig of veerspletig, met getande lobben, versmallend aan de voet van de top, het driehoekig eindblad is het grootste. Stengelbladeren stengelomvattend, met puntige oortjes, gespreid, onderste bladeren met een bladsteel die grotendeels gevleugeld is.
Het bloeit met gele bloemen van juni tot in oktober, die op een afstand op paardenbloemen lijken. Vormt net zoals paardenbloem een pluizenbol met zaadjes.
VERWISSELING
De gewone melkdistel is te onderscheiden van andere distel-soorten (die vaak bitter en soms zelfs giftig zijn) omdat het blad zacht is en geen stekels bevat. De gekroesde melkdistel = sonchus asper is ook eetbaar en lekker in het voorjaar. En geeft dan piepkleine, erg lekkere blaadjes die zowel rauw als gekookt verwerkt kunnen worden. Vanaf midden zomer worden de bladeren van deze plant ook te bitter om te eten. Dat geldt dus niet voor de gewone melkdistel.
AANPLANT
Omdat het zaad niet te koop is, zal je het zelf moeten oogsten. Een plastic zakje over de al uitgebloeide bloem werkt goed. Gelijk nadat de pluizenbol is gevormd laat de plant de duizenden zaadjes los, die over het hele jaar kunnen ontkiemen. Daarom is de gewone melkdistel in delen van Australië een invasieve soort geworden. Hier in Europa wordt de plant door veel dieren gegeten en zal zich ondanks het vele zaad nooit als storende plant gedragen.
MEDICIJN
Omdat de plant veel ijzer en Vitamine C bevat werd het vanouds gebruikt als vitaliserend middel.
INHOUDSSTOFFEN per 100 gram
Metalen: Calcium: 1500 mg, Fosfor: 500 mg en best veel IJzer: 45.6 mg,
Vitamines: A: 35 mg, B1: 1.5 mg , B2: 5 mg , B3: 5 mg en C: 60 mg
BRUIKBAAR
Jong blad en uitlopers van april tot juni. Als je het jonge blad in de bladoksels steeds plukt, vormt de plant het hele jaar door fijn jong blad. Bloemknoppen en bloemen van mei tot in de herfst. De wortels vanaf september.
Het blad past goed in salades, maar kan ook verwerkt worden in soep, ovengerechten als lasagne of groente-taart en op een pizza. Het wordt ook gebruikt in smoothies.
Echt lekker zijn de bloemknoppen. Die kan men als bijvoorbeeld de vruchten van Oost-Indische kers inleggen. 2 minuten gekookt in gezouten water. Dan afgieten en dan nog warm een uur wegzetten in een stevige dressing met olie, citroensap of appelazijn, zout en verse groene kruiden maakt met wat geraspte harde kaas met gekookte pasta of spaghetti een feestmaal.
De wortel kan ook geraspt door de salade. En wordt ook afgetrokken als maagbitter.
RECEPT
MELKDISTEL-KAPPERTJES
250 gram knoppen van melkdistel
3-4 twijgjes dragon
¼ liter heldere balsamico-azijn of wijnazijn
1 theelepel met kop zeezout
1 royale theelepel bloemenhoning
De knoppen wassen en 5 minuten in licht gezouten water voorkoken. Dan afgieten en in ijswater af laten koelen. Goed schoongespoelde inmaakpotten vullen met de knoppen en wat dragon. De azijn met het zout en de honig tot de kook brengen en kokend over de knoppen gieten. Zoveel vocht toevoegen dan de knoppen helemaal onder staan. De potten sluiten en laten afkoelen. Daarna op een koele, donkere plek wegzetten. Pas zeker na een maand gebruiken. Afgesloten zeker een jaar houdbaar.