Maarts viooltje werd traditioneel gekoppeld aan bescheidenheid (het is een heel klein bloempje) en aan trouw. Dit geurige bloemetjes kan een schrale voorjaar kleur geven.
Terwijl de natuur rond de Middellandse zee eind winter in februari best erg grauw is, stond in onze tuin in Zuid-Frankrijk stond het halve grasveld ineens met honderden maartse viooltjes in bloei. Wij werden er elk jaar weer erg door verrast en heel erg vrolijk van.
Het Maarts Viooltje = Viola Odorata is een circa 15 cm hoge, laag groeiende vaste plant uit de familie van de viooltjes. Het blad en de bloemen zijn kleiner dan de gebruikelijke viooltjes. Het blad is daarbij hartvormig, rond of aan de top spits toelopend. De bladrand is gekarteld. De plant vormt een wortelstok met kruipende uitlopers, dus als je deze in je tuin hebt breidt deze vanzelf uit. De geurige bloemetjes zijn violet en heeft een witte voet.
De bloem wordt onder andere door vroege vlinders veel bezocht. Plant het dus royaal in je tuin.
Je kunt deze plant ook (al is hij vrij zeldzaam) in het wild in Nederland en België vinden, vooral langs slootkanten en watertjes. Onthoudt deze plekken goed als je ze in het wild wil verzamelen, want een groot deel van het jaar zie je er niets van. Maar pluk Maarts Viooltje zeer terughoudend in de natuur.
Informatie over Maarts Viooltje in het wild: https://wilde-planten.nl/maarts%20viooltje.htm
AANPLANT
Het zaad van Maarts Viooltje heeft een koude periode nodig om te kiemen. De natuurlijke winteromstandigheden zijn meestal het meest effectief voor het doorbreken van de kiemrustperiode. De zaden kiemen onregelmatig en vaak over een lange periode. Bij slechte kieming kan een periode van kou (onder 5 °C) ervoor zorgen dat de zaden alsnog kiemen. Meng moet het zaaisel dus lang laten liggen, want vaak kiemt het zaad in de loop der tijd zeker wel. In een gram zaad zitten wel 100 zaadjes en Cruydthoeck verkoopt die voor iets meer dan 4 euro (dat is genoeg voor zeker 5 m2). Het beste in het najaar ter plekke zaaien, het zaad met weinig zand bedekken. Je kunt maarts Viooltje ook als plantje kopen. Voor een m2 heb je zeker 12 plantjes nodig, die rond 1,80 per stuk kosten.
MEDISCH
Maartse Viooltjes werden en worden ook voor medisch gebruik (zowel bloem, blad als wortelstok) verzameld en kunnen als verfplant gebruikt worden. Thee werkt tegen hoest, mond en keelontstekingen. De plant werd vroeger aanbevolen tegen effecten van teveel alcohol gebruik.
INHOUDSSTOFFEN
De etherische olie wordt als geurmiddel gebruikt, maar wordt medisch ingezet om zijn (vocht-)drijvende eigenschappen. De olie bevat Parmon ( wat de geur eraan geeft door trans-alfa-ionen) , verder Undecanon-2, Isoborneol, 2,6-Nonadien-1 en nog Sesquiterpene(-) Zingiberen, (+)-alfa-Curcumen, alfa- en beta-Ionen.
Als thee van de plant of de bloemen wordt het gebruikt als hoestthee en zweetdrijvende thee. Zowel bij bronchitis als vastzittend slijm, maar ook bij nerveusheid en om bij huidproblemen de huid te reinigen.
De plant bevat heel weinig etherische olie(0,002%), slijmstoffen, tripertene stoffen zoals Friedeline, betha-sitosterol, salicylzuur-methylesters, Fenolcarbonzuren zoals Ferula- en Sinapin-zuur, naast het Alkaloide Violine.
MAARTS VIOOLTJE IN DE KEUKEN
Te gebruiken: * Viooltjessoep. * Gesuikerde viooltjes. * Aardappelsalade met viooltjes. * Rijst met paddenstoelen en viooltjes. * Nagerechten met vruchten en viooltjes (zowel warm als koud). * Cake met viooltjes * Jam. * Azijn. * Wijn * Thee (bloem, blad en wortel)
SALADE
Maartse Viooltjes zijn erg mooi op een frisse voorjaarssalade. Trouwens bij een aardappelsalade smaken viooltjes erg lekker.
VIOOLTJES BEIGNETS
Nodig- 1 kopje verse viooltje, 1 eetlepel cognac of iets dergelijks, 1 eetlepel suiker, snufje kaneel, 3 eetlepels bloem, 1 ei, 3 theelepels maïsolie, slok bier, schijfje citroen, snufje zout. Viooltjessuiker.
Spreid de bloemetjes uit op een schaal. Besprenkel met cognac. Vervolgens met de suiker met kaneel. Klop de eidooier los, voeg dan de olie en voorzichtig de bloem en als laatste het bier toe. Klop het eiwit met wat zout hard (veeg van tevoren door de kom met het schijfje citroen). Schep het eiwit voorzichtig door het dooier mengsel. Haal de bloempjes door het beslag en frituur ze daarna op 170⁰C. Bestrooien met viooltjessuiker, gelijk serveren. Heerlijk met glaasje (bubbeltjes)- wijn in de voorjaarszon op een beschut terras. Je proeft het voorjaar.
Wil je echter echt de smaak van viooltjes vangen, maak dan niet de alom bekende gesuikerde viooltjes maar viooltjes-siroop.
VIOOLTJES-SIROOP
Twee handen vol maartse viooltjesbloemen van de steeltjes ontdoen. Leg ze in een stenen of porseleinen schaal, overgiet ze met 1 liter water dat net van de kook is. Dek de schaal af en laat een nacht staan. Passeer de volgende dag het sap door een doek. Voeg bij elke liter aan sap 1 kilo aan fijne suiker en het sap van 2 citroenen toe. Langzaam al roerend verwarmen tot aan het kookpunt, maar niet laten koken. Eventueel de vloeistof afschuimen. In flessen gieten en donker bewaren. Als siroop gebruiken, geschikt voor nagerechten en ijs.
En hiermee kan je heerlijk roomijs maken.
VIOOLTJES-IJS
Oud ijsrecept met viooltjes een erg veel ei-dooiers.
- 250 gram fijne suiker
- 12 ei-dooiers
- 1 ½ liter room
- ¼ liter viooltjessiroop (zie recept)
- Paar korrels zout
- Echte vanillesuiker
Klop de ei-dooiers met de suiker tot een crème. 1 ½ liter room met vanillesuiker en een paar korrels zout lobbig kloppen. Voorzichtig door de eidooier crème spatelen. Op een kleine pit al roerend verwarmen en al roerend tot een gebonden crème, waarbij men langzaam de siroop voegt. Dit gaat het beste in een au-bain-Marie pan, zodat het geheel niet te warm wordt. Is het mengsel mooi gebonden, rustig laten afkoelen. Dan of in een koelkast-bak in de diepvries laten bevriezen (wel steeds omroeren om niet te grote ijskristallen te krijgen) of in een ijsmachine tot ijs draaien.
- Op dezelfde manier kan men viooltjes vla maken, maar dan wat minder eigeel gebruiken om de melk te binden.
Meer recepten om de betoverende viooltjes in je keuken te benutten, kijk op Nederlands-Dis:
http://www.nederlands-dis.nl/uncategorized/dranken/uit-de-natuur-of-uit-je-tuin-maarts-viooltje/