Sleedoorn = Prunus spinosa is een doornige struik, heester of zelfs boom die zeker 6 meter hoog kan worden. Net zoals alle prunussoorten hoort het bij de familie van de roosachtigen. Het is een echte insecten- en dan vooral bijentrekker. Geschikt om in de randzone van een grotere eettuin of een voedselbos te plaatsen. Ook als omheining kan men sleedoorn planten. De witte bloesem verschijnt voor het blad in maart/april en pas laat na de vorst kan men de bessen in november of december oogsten. Het zijn echt de zuurste pruimachtige vruchten die ik ken, maar jam en siroop ermee gemaakt smaakt overheerlijk.

Het is een stijve, dichtbegroeide heester met lange doornen., die op termijn best hoog gaat uitgroeien. Bladeren: alternerend, ovaal.

Vruchten: kleine, ronde donkerblauwe bessen, licht bedauwd. De sleedoorn, ook bekend als sleepruim, is naar alle waarschijnlijkheid de voorouder van alle gekweekte pruimensoorten en is de wrangste en zuurste bes.

De beste tijd om ze te plukken is meteen na de eerste vorst, als de velletjes wat zachter zijn. Van de vruchten is een heldere gelei te maken. Ook zijn ze lekker in een pruimenbrandewijn. Door zijn stekels is het een goede plant voor een omheining, eventueel gecombineerd met meidoorn.

AANPLANT

Als “bosplantsoen” kosten kleine sleedoorn plantjes zo uit de grond bij 25 stuks nog geen 50 eurocent per stuk. Samen met meidoorn (die je voor dezelfde prijs kan kopen) kan je het als een ideale eetbare, natuurlijke omheining planten. Grotere exemplaren in pot kosten maximaal 3 euro.

INHOUDSSTOFFEN en medicinaal gebruik

Bloemen te gebruiken als thee bij vermoeidheid, huidaandoeningen, verkoudheid en constipatie bij kinderen. Gebruik dan 5 gram verse bloemen of 3 gram gedroogd bloemblad per kop thee.

Bij wat onrustige huid kan men zijn huid ook hiermee spoelen.

Met de bessen (handvol) kan men een aftreksel van de rijpe bessen maken, of een sleedoorn-siroop gebruiken. Het werkt bij wormen en diarree, blaasontsteking, zwakte en constipatie. Men kan bij lichte tand- en keelproblemen met dit aftreksel gorgelen.

Advies: gebruik nooit planten als medicijn zonder overleg met uw (huis-)arts.

Bloemen bevatten sporen van amygdaline, benzaldehyde, kamferolie, cumarine en quercetinglykoside. De Bessen: suiker, vitamini C, vruchtenzuren, pectine, kleurstoffen, amygdaline en tannine. (amygdaline is een stof die kanker voorkomt en bestrijdt. Er wordt op dit moment veel onderzoek naar gedaan!)

SLEEDOORN om te eten en te drinken

Gebruik sleedoorn bloemen om in het voorjaar in een lekker deegje te frituren. Men kan zoetzuur van de bloemknoppen maken. En de bloemen bijvoorbeeld verwerken in een aardappelsalade. Kijk op: http://www.nederlands-dis.nl/basis/eten-uit-de-natuur/uit-de-natuur-of-mijn-tuin-bloesem-en-knoppen-van-pruim-kers-en-sleedoorn/

Men kan de bloemen ook drogen om er later thee mee te zetten. Alleen of gemengd met andere planten en bloemen.

De bessen van sleedoorn worden gebruikt om jam en siroop mee te maken.

En er bestaan meerder recepten om de bessen in sterkedranken en likeuren te gebruiken.

SLEEPRUIM-GELEI en sterke drank

Voor vier potten gelei pluk je zo’n anderhalf tot twee kilo bessen. Na afspoelen en het verwijderen van de meegeplukte blaadjes, zet je die op met een flinke bodem-water aan de kook.

Ongeveer 15 minuten zachtjes laten koken krijg je een soort moes. Wrijf dit dan door een zeef.

Meet dan de hoeveelheid moes af en voeg aan deze zure vruchten ongeveer 1/3 meer suiker aan de hoeveelheid moes toe. Dus ongeveer op ¾ liter moes 1 kilo suiker of geleisuiker toe. Sleedoorn bevat best veel pektine dus ook zonder geleisuiker gaat het met gewone rietsuiker ook erg goed. Dan alles weer aan de kook brengen en ongeveer een minuut of 5 tot 10 zachtjes laten pruttelen. Gelijk warm in goed schoongemaakte jampotten doen.

Wil een ouderwetse sleedoorn sterkedrank maken vul je een wijdmondse fles van ¾ liter voor een derde met schoongewassen sleedoorn bessen. Sommigen gebruiken een kurk met daarin een aantal spelden-punten om eerst gaatjes in de bessen te prikken. Voeg nu 100 gram rietsuiker en ½ liter jonge jenever of gin erbij.  Fles sluiten en dan een week lang elke dag grondig schudden.

Daarna de fles een maand of twee op een koele donkere plek wegzetten. Zeven en ervan genieten.