TEUNISBLOEM

Dit is een oorspronkelijk uit Noord-Amerika in de 17^e eeuw ingevoerde plant. De plant werd om zijn wortel geteeld, maar is snel verwilderd. Uit de oorspronkelijk Amerikaanse soort is de hier voorkomende variëteit voortgekomen.

Voor informatie over Teunisbloem in het wild kijk op: https://wilde-planten.nl/middelste%20teunisbloem.htm

De wortel lijkt in behandeling wat op schorseneer. De wortel geeft ook een slijmerig kleefachtig sap af bij de schrapen. En moet het best gelijk in water met azijn of citroensap worden gelegd na het schoonmaken.

Botanisch

Teunisbloem = Oenothera biennis is een tweejarige, kruidachtige plant die maximaal wel 1 meter hoog kan worden. Het heeft een op biet lijkende vlezige, weinig vertakte roodachtige wortel. Het eerste jaar vormt zich een bladrozet met langwerpige bladeren met een lange steel. Daaruit groeit in het tweede jaar een bloemstengel met lacetvormige stengelbladeren. Deze zijn toegespitst, fluwelig behaard van onderen rood verder lichtgroen. De best grote bleekgele, typerend geurende bloemen openen zich in de avond om na de nacht te verwelken. De onderste bloemen bloeien gewoonlijk het eerst. Zodra de bloemstengel zich ontwikkeld worden de wortels hard en voor ons oneetbaar. De bloemen vormen zaden, die eetbaar zijn en waaruit olie wordt gewonnen.

Men treft Teunisbloem in het wild niet overal aan, maar wel overal in de Lage Landen rond alle steden en dan vooral op hogere zandgronden. Verder vooral ook op hogere zandgronden langs rivieren en in de duinen langs de hele Noordzeekust. Standplaatsen zijn vooral omgewerkte gronden & bermen langs wegen, zee-duinen, vaak dan bij duindoornstruiken, dijken, kalkrijke afgravingen, langs spoorwegen en op rangeerterreinen, bij steenfabrieken, braakliggende grond, opgespoten grond en regelmatig op stortplaatsen.

De bloemen zijn ook gebruikt om er gele keurstof uit te winnen.

AANPLANT

Zaaien: april-juli, eerst op een warm plekje; als na 4 weken nog geen kieming is, dan het zaaisel een koude periode (koelkast) geven van 2-4 weken. Opnieuw in de warmte moet kieming geven. 2 gram zaad levert 500 planten en kost minder dan 3 euro. O.a bij Vreecken verkrijgbaar.

INHOUDSSTOFFEN en MEDISCH

Het gedroogde kruid bevat loogstoffen, phytosterole stoffen, harts suikers. Het werd ingezet als bloedreinigingsmiddel en als middel tegen diaree. De vette olie uit de zaden gewonnen bevat Triglycerole vetten , die voor 65 – 8-% uit Linolzuur bestaat en waarbij het 8 tot 14% gamma-linolzuur oplevert. De olie wordt gebruikt bij eczeem en aderverkalking.

Deze plant wordt wel gekweekt om zijn oliehoudende zaden. De olie wordt o.a. gebruikt in de cosmetica-industrie. Teunisbloemolie helpt ook bij menstruele klachten.

 

EETBAAR

Naast de wortel zijn de zaden ook eetbaar.

De bloemen kunnen in salades gebruikt worden.

Alleen wortel van de nog eenjarige plant is te gebruiken. In Frankrijk noemt men de wortel “Vegetarische Ham”. En was daar erg populair in bepaalde streken.  De tweejarige plant vormt in het tweede jaar een bloemstengel, maar dan is de wortel voor ons oneetbaar.

Verzamel alleen de wortels, als het bladrozet er nog groen aan zit en snij de bladeren (deze zijn niet eetbaar) weg (en gebruik het blad om te mulchen of om er compost van te maken). De wortels kan men het beste onder water met azijn of citroensap schoonmaken. Na het koken van de stukjes wortel kan men ze verder gestoofd of gebakken of in een saus als groente serveren. Fijn-geraspte gekookte wortel smaak ook lekker in een salade.

De wortel smaakt erg lekker in groentestoofpotten samen met pastinaak en/of selderijknol.

RECEPT

Teunisbloem salade.

De wortelen onder water met wat azijn wassen en schoon schrappen. In een pan met ruim water en zout in 15 minuten gaar koken.

Maak een dressing van 3 delen olie, 1 deel appelazijn, 2 fijngemaakte zoute ansjovisjes en maal daar wat per over.

Snij een gekookte aardappel in kleine blokjes.

Meng dat door de stukjes van de roze wortel van de teunisbloem en verdeel de dressing erover. Garneer met steeltjes bieslook en bieslookbloemetjes en eventueel wat bloemen van de teunisbloem in reepjes geknipt.

Daarbij kan men wat teunisbloemen door een bierbeslag gehaald in wat olie gebakken serveren.