PETERSELIE-WORTEL of WORTELPETERSELIE
Wortelpeterselie (Petroselinum crispum var. tuberosum) is een peterselie-soort met een tot 15 cm lange, witte penwortel.
Wortelpeterselie hoort bij de vergeten groentes. Vroeger werd het hier met zekerheid verbouwd en gegeten. Het is jammer dat we nu wortelpeterselie zo weinig gebruiken in onze keuken. Plant of zaai het dus in je (moes-)tuin. Biologisch verbouwd is het trouwens wel vaker gewoon verkrijgbaar.
Je kunt wortelpeterselie net als peterselie het hele jaar zaaien (en het kiemt net zo langzaam als gewone peterselie). Maar van maart tot eind van de zomer gezaaid geeft het de mooiste penwortels, die vanaf half oktober (in het tweede jaar) geoogst kunnen worden. Tegenwoordig kan men vanaf februari wortelpeterselie binnen voorzaaien.
De Bolster levert biologisch zaad, ook van wortelpeterselie (2 gram voor 40 m2 voor ongeveer 2.39 euro). http://www.bolster.nl/kruiden/wortelpeterselie
INHOUDSSTOFFEN van Peterseliewortel
o,05 tot 0,12% Etherische olie, waaronder Apiol, Myristicine, Terpineolen, verder Phthalideen, Flavonoiden, Cumarine en Polyine als Falcarinol, Falcaniroon en Falcarinolon.
MEDISCH GEBRUIK
Ingezet bij waterzucht, problemen met nieren en blaas. Ook gebruik bij menstruatie-problemen.
Gebruikt als thee 2 gram per glas, dagelijkse dosis 6 gram. Ook als homopatisch middel gebruikt.
GEBRUIK IN DE KEUKEN
De wortel lijkt op een kleine versie van pastinaak. De smaak ligt ergens tussen pastinaak en knolselderij. Peterseliewortel is erg gezond. Het blad kan gewoon als peterselie gebruikt worden. De smaak ligt dan meer bij platte bladpeterselie dan de wat zoetere krulpeterselie.
Je gebruikt wortelpeterselie gewoon als knolgroente. Dus stoven, koken en stomen. Maar natuurlijk ook rauw gebruiken, zoals geraspt voor een salade met ook geraspte wortel & appel op smaak met wat olie, citroensap, wat honing, peper/zout en wat net geroosterde zaadjes.
RECEPTEN
Een behoorlijk oud kookboek waarin peterseliewortel voor komt is HET SPAARZAME KEUKENBOEK van de Gentse kok, maar nog meer traiteur en zakenman Cauderlier (oorspronkelijk wel in het Frans: L’Economie culinaire uit 1861).
Daarin wordt ook een van de eerste keren een recept voor Gentse waterzooi met kip gegeven, waarin als groente: ui en peterseliewortel worden gebruikt. De waterzooi wordt vanzelfsprekend met beschuit gebonden. Cauderlier(1812 – 1887) is voor mij echt en voor veel Belgen de godvader en grondlegger van de Belgische keuken. Zijn kookboek is erg geïnspireerd door de invloed door de internationale keuken van vissers en zeekooplieden. Van St. Petersburg tot Liverpool, tot Gent en Duinkerken aan toe werd toen door de bemanning van schepen een vergelijkbare (en houdbare) keuken ”labskaus” klaargemaakt bestaande uit veel vis, zout water, scheepsbeschuit en houdbare groentes als wortels en uien. Nu was en is wortelpeterselie een gangbare groente onder andere in de Baltische staten. Dus via de Hanzeroutes zal die groente ook wel in Gent gekomen zijn.
GESTOOFDE PREI EN WORTELPETERSELIE
(Geïnspireerd door recept uit het Odin kookboek)
- 400 gram prei
- 400 gram wortelpeterselie
- 2 eetlepels tomatenpuree
- 2 eetlepels zure room of crème fraîche
- Zout/peper
- Wat olie
Prei in de lengte halveren en goed wassen. Taaie eindjes weg snijden. Prei klein snijden. Wortelpeterselie wassen en schillen met een dunschiller. Dan in kleine stukjes snijden. Olie verwarmen en de groente erin aanbakken. Dan een scheutje water erbij en in ongeveer een kwartier gaar stoven. Vervolgens wat zout, zure room of crème fraîche en tomatenpuree toevoegen en even doorwarmen. Eventueel op smaak met wat honing, worcestersaus en sambal. ·
In onze eigen traditie gebruik ik wel de combinatie van stukjes peterseliewortel met tomaten smaak, maar in plaats van tomatenpuree voeg ik gewoon tomaten bij de wortelpeterselie. Vaak in combinatie met knolselderij en wat tijm en bonenkruid als smaakmaker erbij. Samen met wat verse kaas of zure room gebruik ik het als vulling voor uitgeholde groentes als vleestomaat, courgette, ui of aubergine. Ook in koolbladeren verpakt smaakt dit erg lekker. Wel moet je dan met wat ui of prei de groentes goed aansmoren, zodat ze nog wel wat bijt hebben, maar wel gaar zijn.
Een dergelijk gesmoord groente mengsel smaakt ook uitstekend door gekookte pasta, boekweit of gort.
EET VAKER VERGETEN GROENTE en ZAAI ZE IN JE TUIN