Look- zonder-look = Alliaria petiolata is een kruidachtige plant uit de familie der kruisbloemigen planten als mosterd, kool of radijs. Maar alhoewel de witte bloemetjes erg lijken op die van mosterd (al zijn die niet wit), lijkt het blad in eerste instantie op brandnetel. Alleen het heeft de geur van knoflook, als je het tussen je vingers heen en weer wrijft. Het groeit het liefst op niet te zonnige, wat natte, koele plekken zoals aan bosranden en in heggen. Het kan tot 1 meter hoog uitgroeien.

EIGENLIJK ZELDEN GEPLUKT

Op mijn “wildpluk”-wandelingen kijkt deze plant me altijd meewarig aan en ik kijk dan meewarig terug en laat hem gewoon zoals zij of hij is. Want met mijn balkon vol daslook en bieslook, en look en in mijn voorraad-kast ui-soorten die ik overal tegenkom en dus onze voortdurend aanwezige voorraad aan prei, ui, knoflook en pijp-ui had ik nooit een plant nodig die het look-element in mijn koken moet vervangen. En zo nemen we gewoonlijk weer afscheid van elkaar en gaan onze eigen weg.

EN dat heeft nog een reden: Pluk Look-zonder-look alleen heel bescheiden, want het is een waardplant voor vlinders, bijen en nog veel meer insecten. Het is in onze streken de waardplant voor waarschijnlijk de meeste insecten en schimmels.

AANPLANT

Alleen al omdat het een zinvolle waardplant is, zou men look-zonder-look in de grensgebieden van uw tuin of voedselbos moeten uitzaaien. Vroeger werd look-zonder-look net als de goede brave hendrik al gewoon in de meeste moestuinen geteeld. Het was in de Middeleeuwen ook een gewoon belangrijk kruid voor de keuken, want knoflook was vaak veel te duur, net als vele andere ui-achtige planten. En daslook stond vaak alleen op adellijke gronden en daar moest je zeker ook niet gaan plukken.

Zaaien: van mei tot juli ter plekke, afdekken met dun laagje grond. Optimale kiemtemperatuur 20̊ C. Zorg er voor dat het zaad niet uitdroogt ( dus bedekken met licht vochtig zand). Zaad onder andere te koop bij Cruydt-Hoeck.

MEDICINAAL

Het wordt gebruikt bij verkoudheid, reuma en jicht. Vers gekneusd kruid wordt gebruikt op wonden en bij ontstekingen.

INHOUDSTOFFEN

Vitamines als Vitamine A (8.600 tot 19.000 i.E. op 100 gram vers gewicht, Vitamine C (190 tot 400mg per 100 gram vers gewicht). Het gehalte aan vitamine varieert erg door het jaar heen en is verder afhankelijk waar de plant staat. Verder Glucosinolate (mosterdzaad-glykoside), Sinigrin en in lage dosering Glucotropaeoline.

EETBAAR

Look-zonder-look geeft rauw verwerkt zoals in salades vier smaaksensaties: eerst zacht-zoet, dan knoflookachtig, dan pittig om met bitter te eindigen. Gebruik je er te veel van dan overheerst het bitter en dat is jammer.

Men moet look-zonder-look alleen rauw gebruiken, verwarmd blijft alleen de bittere smaak over en zijn alle andere geuren naar boven opgestegen en dus weg.

Men kan de toppen van de planten het beste gebruiken. Het blad kan je gebruiken in gerechten om een zachte knoflooksmaak eraan te geven, als je het blad van daslook veel te sterk vindt smaken. Ook de bloemen zijn geschikt als smaak-gevende versiering voor salades. Na het bloeien vormt de plant peulen vol zaadjes.

Deze zaadjes kan je drogen en fijnwrijven. Ze geven dezelfde smaak als de plant zelf. Ook dit zaad kan je op zijn laatst aan gerechten toevoegen, maar zijn ook geschikt om mosterdzaad te vervangen. En dus kan je er verder ook mosterd zonder mosterd er mee maken. Op dezelfde manier als men gewoonlijk mosterd maakt.

De wortels worden na zaadvorming geoogst en geschoond. In plakjes gesneden in olie gebakken. Erg lekker in een herfst-salade.

RECEPT

LOOK-ZONDER-LOOKBOTER

• 100 gram roomboter (op kamertemperatuur)
• 100 gram look-zonder-look blaadjes
• Zee- of steenzout naar uw smaak

Was de look-zonder-look blaadjes, dep ze droog. Snij ze heel fijn. Vermeng met de zachte boter en het zout. Goed door-kneden. Laat dan de boter zeker een half uur in de koelkast, maar wel afgedekt doortrekken.

Heerlijk royaal gesmeerd op vers-gebakken boerenbrood. Versier de boterham met bloemetjes van look-zonder-look, madeliefjes en gele dovenetel.