Voor een echte muntsmaak heb je geen pepermunt-plant nodig. Andere muntsoorten geven vergelijkbare smaak. Alleen smaakt elke plant, al is het van dezelfde soort, weer anders.
Echte pepermunt komt hier ook in het wild voor. Vaak is het dan verwilderde munt. Alleen niet zo vaak, omdat pepermunt een kruising is. Watermunt en Akkermunt komen van oorsprong hier wel voor. Omdat alle muntsoorten zich gemakkelijk kruisen, bestaan er ontelbare variaties. En de geur van al deze soorten is steeds wat anders.
Alle munt soorten zijn familie van de lipbloemige planten, hebben alle min of meer een muntsmaak.
IK HEB WATERMUNT STAAN
Ook in vele (kruiden-) tuinen kom je munt soorten tegen. Zelf had ik watermunt in onze eerdere tuin staan. Een nazaat van een oorspronkelijk in het wild (een eco-park) uitgegraven. Het stond daarna overal in deze tuin. Tegenwoordig staat het nog in meerdere bakken op ons balkon. Het is waarschijnlijk een kruising en geeft het hele jaar heel veel heerlijke munt voor in de kruidenthee en in de keuken.
DE SOORTEN MUNT:
Watermunt = Mentha aquatica. Een ruige, harige munt, die vaak in tamelijk omvangrijke bossen groeit, tot 60 cm hoog, op vochtige plaatsen. Bladeren: vaak paars getint en in tegenoverliggende paren. Bloemen: blauwachtig paars, bolvormig, aan de top van de plant.
Akkermunt = Mentha arvensis. Een munt soort met onder- en bovengrondse uitlopers. Wordt niet zo hoog als andere muntsoorten.
Hertsmunt = Mentha longifolia word ook wel bosmunt genoemd. Een (iets giftige) muntsoort met langere bladeren. Met een hele sterke muntsmaak.( Wordt medisch wel gebruikt. Bevat heel veel inhouds-stoffen)
Polei = Mentha pulegium. Het is een plant van natte, ’s winters overstroomde, voedselrijke grond in uiterwaarden, langs plassen en in grasland. De plant komt van nature voor in Eurazië. De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en zeer sterk afgenomen. Dus niet verstoren of plukken.
Aarmunt = Mentha spicata) of groene munt. Komt van nature in Midden en Zuid-Europa voor. Niet oogsten na de bloei. Voorouder van de geweekte “nana”.
Witte munt = Mentha suaveolens. Het is een plant van voedselrijke, leemige grond. De soort is te vinden in bermen, langs oevers en op open grond. De plant staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeldzaam en sterk afgenomen. De plant wordt 25-75 cm hoog. De plant heeft een sterke appelachtige geur. De stengels zijn dicht-behaard. De onderkant van het eivormig, gezaagde blad is evenals de bovenkant behaard. De witte munt bloeit van juli tot oktober met lichtlila tot bijna witte bloemen. De bloeiwijze is een schijnaar, bestaande uit schijnkransen.
En de bekendste kruising is wel Pepermunt Mentha x piperita. Een vaste plant die tot 80 cm. hoog kan worden, van juli tot september bloeit. Een van het voorjaar tot de herfst geoogst kan worden. Pepermunt is meestal onbehaard maar kan ook grijs wollig behaard zijn. Langwerpig, gesteeld blad met een sterke muntgeur. De bloemen zijn roze/lila-achtig van kleur.
Alle muntsoorten worden veel bezocht door bijen en andere insecten.
AANPLANTEN
Van alle muntsoorten worden plantjes te koop aangeboden. Wil je het in je keuken gebruiken, wel even ruiken of je de muntsmaak aangenaam vindt, want die kan enorm variëren.
Men kan ook zaad kopen van munt, maar wat men dan koopt blijft vaak te raden. De meeste muntsoorten vormen ondergrondse uitlopers. Dan weet je al wat je hebt en kan je eraan geroken hebben. Als men die afsnijdt kan men zo deze weer elders uitplanten.
MEDISCH
Pepermuntolie heeft verdovende, antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen.
Pepermuntolie wordt medisch ingezet bij ernstige lever- en/of gal-problemen.
Nooit op eigen houtje gebruiken, maar een leverarts/internist raadplagen.
Pepermuntblad wordt gebruikt bij krampen in de maag-darm streek en bij galproblemen. Bij thee gebruikt men 1.5 gram per liter droge munt.
Pas op – Niet meer dan 3 tot 6 gram (afhankelijk van je grootte) gedroogde munt per dag gebruiken.
INHOUDSSTOFFEN
Het blad bevat: 0,5 tot 4 % etherische olie, waar onder 35-45 % menthololie, 15-20 % menthonolie, 3-5% menthylacetaat, 6-8% 1,8-Cineool, 2-7% menthofraan, 2-3% isomentoon, 2,5-3,5% neomenthool, 0,5-1,5 beta-caryophelleen, 1% trans-sabine. Verder 3,5 tot 4,5% looistoffen als lamiaceenlooistof. Phenolcarbonzuurderivaten als koffiezuur en p-cumarzuur. En tripertene stoffen.
Trans-sabine is een smaakstof die voor een groot deel verantwoordelijk is voor de smaak van munt.
GEBRUIK IN DE KEUKEN
Van de verse bladeren is heerlijke muntthee te zetten. Het wordt verder veel gebruikt als smaakmaker in zoete gerechten, parfums en oliën. In de keuken kan men munt voor warme en koude sauzen benutten. Verder voeg ik het toe aan vlees, vis en groentegerechten. Ook taart, snoep en nagerechten kunnen vaak niet zonder een weinig munt. De combinatie met chocolade is erg verslavend. Ook in likeuren, cocktails en drankjes wordt munt gebruikt.
KRUIDENTHEE
De basis van traditionele Noord Afrikaanse muntthee is hete Chinese groene thee (gunpowder) waar aan gekneusde muntbladeren worden toegevoegd. In bijvoorbeeld Marokko veel en normaal heel sterk gezoet gedronken. Zeker 4 minuten laten trekken. “NANA” is een muntsoort die hiervoor apart geteeld wordt.
Zelf mengen we munt vaak met vlierbloesem (vers of gedroogd) en verse citroenmelisse. Met een schijfje citroen en eventueel wat honing geeft dat een heerlijke kruidenthee. Ook met linde-thee smaakt munt erg lekker. Alleen munt vind ik als thee wat te weinig genuanceerd.
Munt is erg goed te drogen, zodat je daarmee het hele jaar thee kan zetten.
ZOETZUUR met MUNT dus Muntchutney
- 200 cc appel-azijn
- 1 eetlepel mosterd
- 1 zoetzure appel
- 1 ui
- 40 gram rozijnen
- 200 gram rietsuiker
- Handvol verse muntblaadjes
- Wat zout
Doe de azijn met de suiker en de mosterd in een roestvrijstalen of email-pan. Zachtjes koken totdat de suiker is opgelost. Snij de appel en de ui heel fijn. Voeg dit toe. Knip ook de muntblaadjes erg fijn en voeg er ook bij. Laat zeker 10 minuten doorkoken op een laag vuur. Dan de rozijnen en het zout erbij, goed doorroeren en nog 10 minuten laten door-sudderen. In glazenpotjes doen en rustig laten afkoelen.
Heel lekker bij varkens – en lams-vlees.
MUNTSAUS (een simpel recept)
- 2 eetlepels fijn-geknipte muntbladeren
- Sap van 1 citroen
- 2 eetlepels water
- Maximaal 3 eetlepels rietsuiker of honing
Meng alles door elkaar en laat op een koele plaats zeker een half uur doortrekken.
Lekker bij gekookte linzen, witte bonen, gekookte (zilvervlies-) rijst of kasba (boekweit).
Veel andere recepten op Nederlands Dis: http://www.nederlands-dis.nl/dis/soep/uit-de-natuur-of-je-tuin-munt/
//
Veel mensen vinden het lekker om honing door hun muntthee te doen. Met een klein beetje honing erbij kan je met muntthee voorkomen, dat je na de maaltijd nog wat zoets gaat eten. De sterke geur van munt zorgt er trouwens ook voor dat je niet snel naar iets zoets grijpt.